Gerilim dalgalanması, genelde konutlar başta olmak üzere şebekeye bağlı birçok alanda 220-380 volt aralığındaki akım kuvvetinin anlık veya bir süreli bu değerlerin altına veya çok üstüne çıkmasıyla meydana gelir. Şebeke içi sorunlar, dış etkenler ( hava koşulları vb. ) gerilim dalgalanması için bilinen başlıca sebeplerdir.
Gerilim Dalgasını Bozan Etkenler
Sabit değerler arasında birden meydana gelen ani düşüş veya yükseliş, gerilim dalgalanması olarak adlandırılıyor. Bu dalgalanma, sistemden çekilen güç miktarının veya yetersiz sistem gücünün sebep olduğu bu durumlarda, diğer bağlı öğeleri ve hatta sistemin kendisini de etkileyen bazı sonuçlar ortaya çıkabilir.
Gerilim dalgalanmaları çeşitli nedenlere dayanabilir. En bilinen sebepleriyle, aşağıda detayları bulabilirsiniz.
Kaynak Dalgalanmaları
Elektrik enerjisi genellikle enerji üretim kaynaklarından, özellikle alternatif akım (AC) için elektrik santrallerinden gelir. Bu kaynaklar, enerji üretimindeki dalgalanmalar veya dalgalanmalar nedeniyle gerilim dalgalanmalarına neden olabilir.
Yük Dalgalanmaları
Bir elektrik devresine bağlı yüklerin değişkenliği gerilim dalgalanmalarına neden olabilir. Özellikle büyük endüstriyel yükler, açılıp kapanmaları veya dalgalanmaları sırasında gerilim dalgalanmalarına yol açabilir.
Hattın Uzunluğu ve Direnci
Uzun elektrik hatları, direnç ve endüktans gibi faktörler nedeniyle gerilim kayıplarına yol açabilir ve bu da gerilim dalgalanmalarına neden olabilir.
Şebeke Dalgalanmaları
Elektrik şebekesi üzerindeki yük değişiklikleri ve diğer faktörler, ev veya işyeri gerilim seviyelerinde dalgalanmalara neden olabilir.
Gerilim dalgalanmaları, elektrikli cihazların düzgün çalışmasını etkileyebilir ve hatta bazı durumlarda cihazlara zarar verebilir. Bu nedenle, hassas elektronik ekipmanlar için kararlı bir elektrik kaynağı sağlamak önemlidir. Bu amaçla, gerilim dalgalanmalarını dengelemek veya düzelten cihazlar, gerilim regülatörleri veya güç filtreleri kullanılabilir.
Kaliteli Elektrik Nedir?
Kaliteli elektrik terimi, elektrik enerjisinin bir dizi ölçüm ve parametre açısından belirli bir standartı veya kalite seviyesini ifade eder. Elektrik kalitesi, elektrik güç sistemlerinin ve enerji tesislerinin sağladığı elektrik enerjisinin güvenilirliğini ve uygunluğunu tanımlar. İyi bir elektrik kalitesi, elektrik enerjisinin sorunsuz ve istikrarlı bir şekilde tüketici cihazlara ve ekipmanlara iletilmesini sağlar.
Kaliteli elektrik, aşağıdaki faktörlerin uygun seviyelerde olduğu elektrik enerjisini ifade eder:
Gerilim Stabilitesi: Elektrik enerjisinin gerilimi, belirli bir aralık içinde sabit ve istikrarlı olmalıdır. Ani gerilim dalgalanmaları veya düşüşleri, cihazlara zarar verebilir.
Frekans Stabilitesi: Elektrik enerjisinin frekansı, belirli bir değerde (örneğin, 50 Hz veya 60 Hz) istikrarlı olmalıdır. Frekans dalgalanmaları, bazı ekipmanların düzgün çalışmasını etkileyebilir.
Harmonikler: Elektrik devrelerinde harmonikler, çoğunlukla doğrusal olmayan yüklerin neden olduğu faz farklı dalgalanmalarıdır. Harmonikler, cihazların aşırı ısınmasına ve enerji kayıplarına neden olabilir.
Gerilim Dalgalanmaları: Gerilim dalgalanmaları, gerilim seviyelerindeki ani değişiklikleri ifade eder. Bu dalgalanmalar, cihazların performansını ve dayanıklılığını etkileyebilir.
Kesintiler: Elektrik kesintileri, enerji tesislerinin veya şebekenin istenmeyen bir şekilde elektrik enerjisi sağlamayı durdurması durumunda oluşur. Kaliteli elektrik, kesintilerin mümkün olduğunca nadir olmasını gerektirir.
Gerilim Dengelemesi: Üç fazlı sistemlerde, fazlar arasındaki gerilim dengesi önemlidir. Dengesiz gerilim, yüklerin eşit bir şekilde dağılmadığı veya eşit bir şekilde bağlanmadığı durumları ifade eder.
Kaliteli elektrik, endüstriyel tesisler, ticari işletmeler ve konutlarda kullanılan elektrik ekipmanlarının sorunsuz ve güvenilir bir şekilde çalışmasını sağlar. Bu nedenle, enerji tedarikçileri ve enerji yöneticileri, elektrik kalitesini iyileştirmek ve korumak için çeşitli teknolojileri ve standartları uygularlar.
Gerilim Dalgalanması Nasıl Önlenir?
Sistemin sağlıklı çalışması, stabil bir güç dengesi amacıyla bazı teknik tedbirler alınarak bu sağlanabilir.
Gerilim dalgalanmalarını önlemek veya azaltmak için çeşitli önlemler alınabilir.
İşte gerilim dalgalanmalarını önlemek veya azaltmak için bazı yollar:
Gerilim Regülatörleri Kullanmak
Gerilim regülatörleri, gelen elektrik gerilimini belirli bir aralıkta tutmak için kullanılan cihazlardır. Bunlar, gerilim dalgalanmalarına karşı koruma sağlar.
Kesinti ve Ani Değişim Koruma Cihazları
Kesinti ve ani değişim koruma cihazları, ani gerilim dalgalanmalarına ve kesintilere karşı koruma sağlar. Bu cihazlar, cihazları ve ekipmanları ani gerilim değişimlerinin neden olduğu zararlardan korur.
Güç Filtreleri Kullanmak
Güç filtreleri, harmoniklerin ve gürültünün elektrik hattına girmesini engelleyerek elektrik dalgalanmalarını azaltabilir. Özellikle hassas elektronik cihazlar için önemlidir.
İyi Topraklama
İyi bir topraklama sistemi, elektriksel dalgalanmaların nötr hattan kaçmasını ve cihazlara zarar vermesini önler. Topraklama sistemi bakımı yapmak ve düzenli olarak kontrol etmek önemlidir.
UPS (Kesintisiz Güç Kaynakları) Kullanmak
Kesintisiz güç kaynakları, elektrik kesintileri ve dalgalanmalara karşı koruma sağlar. Özellikle bilgisayarlar ve hassas cihazlar için önemlidirler.
Güç Kalitesi İzleme
Güç kalitesi izleme cihazları, elektrik dalgalanmalarını izlemeye ve kaydetmeye yardımcı olur. Bu, sorunları tespit etmek ve çözmek için faydalı olabilir.
Yük Dengelemesi
Büyük endüstriyel tesislerde, yüklerin dengeli bir şekilde dağıtılması önemlidir. Dengesiz yükler, gerilim dalgalanmalarına neden olabilir.
Ekipman Seçimi
Hassas cihazlar için uygun elektrik ekipmanlarını seçmek önemlidir. Kaliteli cihazlar ve güç kaynakları, gerilim dalgalanmalarına daha dayanıklı olabilirler.
Elektrik Şebekesinin İyileştirilmesi
Enerji sağlayıcıları, elektrik şebekelerinin kalitesini ve istikrarını artırmak için altyapı iyileştirmeleri yapabilirler.
Gerilim dalgalanmalarını önlemek veya azaltmak için bu önlemleri almak, elektrikli cihazlarınızın daha uzun süre sorunsuz çalışmasını sağlayabilir ve ekipmanlarınızın ömrünü uzatabilir.
