Enerji Kalitesi ve Harmonik Bozulmalar
Elektrikli sistemlerde cihazların ve genel anlamda elektrik sistemlerinin doğru şekilde çalışabilmesi için kaliteli elektrik sağlanması gerekir. Enerji kalitesi olarak da bilinen ve cihazların ömrünü dahi etkileyebilen durum kontrol altında tutulması gereken durumlardandır.
Endüstri alanında ve ticari kullanım alanında enerji kalitesini düşüren ve diğer düşüren etkenlerden daha etkili olan Harmonik bozulmalar, elektrik kalitesinin düşürülmesine ve bazı cihazların arızalanmasına neden olur.
Elbette bunlar dışında da enerji kalitesinin önemini gözler önüne seren bazı gereksinimler bulunur. İçeriğimizde tüm detayları sizler için derledik.
Enerji Kalitesi Neden Önemlidir?
Enerji kalitesi, güç dağıtımında görevli olan sistemlerin en iyi şekilde çalışmasını sağlar. Söz konusu durum, elektrikli cihazların doğru ve kararlı çalışması için oldukça önemlidir.
Yüksek kalitede iletilen enerjiler cihazların normal şartlarda çalışabileceği ömürlerinden daha uzun süre çalışmasını sağlar. Arıza ve bakım maliyetlerini düşürürken gider oranından da kazanç elde etmenizi sağlar.
Cihazların kalitesiz ve en önemlisi dengesiz enerji alımı ısınmalara, arızalara ve duraksamalara neden olabilir. Söz konusu durum işletmelerin enerji kayıpları yaşamasının yanı sıra maddi anlamda da kayıplar yaşamasına neden olur.
Harmonik bozulma olarak da bilinen durum enerji kayıplarının doğrudan etkilenmesini ve kaliteli enerji gönderiminin önüne geçilmesine neden olur. Endüstriyel alanda hizmet veren elektrikli cihazlar harmonik bozulmalar nedeniyle daha düşük verim ile çalışır ancak yüksek güç tüketimine neden olur.
Harmonik Bozulmaların Sebepleri
Harmonik bozulmaların pek çok kaynağı olabilir. Söz konusu bozulmalar enerji kalitesinin düşmesi konusunda büyük etki sağlar.
Enerji kalitesinin korunabilmesi için harmonik filtreler için doğru bakım süreci uygulanmalıdır. Elektrik sistemleri dalga boyların ve hatta dalga formlarına sahiptir.
Harmonik filtre olarak da bilinen ek düzenleyiciler söz konusu frekans ve dalga formlarının doğru çalışmaması nedeniyle arızalanabilir. Akım ve gerilim oranlarının bozulmasına neden olan düzensizlik harmonik filtreler konusunda sorunlar yaşanmasına neden olabilir.
- Değişken yükler
- Elektrik motorları
- Endüstriyel ekipmanlar
- Elektrik şebekelerindeki dalgalanmalar
- Elektrik alt yapısında yaşanan sorunlar
Söz konusu durumlar harmonik bozulmalara doğrudan neden olabileceği gibi kimi zaman harmonik bozulmaların oluşmasına yol açarlar.
Endüstriyel Ekipmanların Etkisi
Harmonik filtre ve hatta Aktif harmonik filtre sistemi doğru şekilde kullanılmadığında ya da kimi zaman Endüstriyel ortamlardaki ekipmanların etkisi ile bozulmaya başlayabilir.
Güç elektroniği cihazları olarak da bilinen harmonik filtreler endüstriyel alanda kullanılan ekipmanların ürettiği ve normal şartlarda doğrusal olması gereken yüklerin doğrusal olmayan yükler oluşturması nedeniyle arızalanır.
“Değişken hızlı sürücüler” olarak da bilinen ve motorların gün dönüşümlerini kontrol eden cihazlar oluşan harmonik etkilerin iletilmesi ile bozulmalara en çok neden olan cihazlardır.
Aktif harmonik filtreler ve diğer harmonik filtre seçenekleri söz konusu durumların önüne geçmek için kullanılan etkili çözümlerdendir.
Elektrik Şebekesindeki Dalgalanmalar
Elektrik sistemlerinde rezonans olarak da bilinen dalgalanma sorunu en son karşılaşılmak istenen sorunlardan birisidir.
Öyle ki, genellikle elektrik şebekelerinde yaşanan dalgalanmalar sonrasında ortaya çıkan bu durum, harmonik bozulma olarak da bilinen temel bozulmalara neden olabilir.
Başlıca etkileri arasında elektrikli cihazların bozulması ve maddi açıdan oldukça pahalı olan cihazların bozulması gibi durumlar göz önünde bulundurulabilir.
Şebekede yaşanacak olan gerilim ve en önemlisi frekans sorunlarının önüne geçme konusunda katkı sağlayacaktır.
Rezonans olarak da bilinen sorunların önüne geçmek için doğru filtreleme yöntemini kullanmak gerekir. Endüstriyel alandaki makineler başta olmak üzere enerji tüketim oranı yüksek olan makineler elektrik dalgalanmalarında rezonans oluşumunun temel sebebi olabilir.
Enerji Kalitesini Artırmak İçin Çözümler
Harmonik bozulma olarak da bilinen bozulmaların sebep olduğu sorunlardan bahsettik ancak kısa bir özet geçmemiz gerekirse düşük enerji kalitesinin sebep olduğu sorunlar şu şekildedir;
- Harmonik bozulmalar
- Enerji kalitesinde dalgalanmalar
- Endüstriyel alanda gelir kayıpları
- Makine bozulmaları ile birlikte oluşan iş aksamaları
- Söz konusu makinelerin tam potansiyelinde çalışamaması
Bu durumdan kurtulmak için harmonik sorunların önüne geçecek olan harmonik filtrelere göz atmak gerekiyor.
Harmonik filtreler aktif harmonik filtreler ve pasif harmonik filtreler olarak ayrılabilir. İhtiyacınıza uygun modeli seçmenizin yanı sıra aktif modellerinin daha iyi çalıştığı bilinen bir gerçek. Bunlar dışında enerji kalitesini arttırabilmek için izlenmesi gereken adımlar şu şekildedir;
- Gerilim regülatörü kullanımı: Şebekeye bağlı ekipmanları koruyarak enerji düşümünün önüne geçer, elektrik şebekesinin bağlantı alanına bağlanır ve kalite yükselmesini sağlar.
- Doğrusal olmayan yüklerin dengelenmesi: Enerji kalitesini düşüren en büyük etken yüklerin doğrusal olarak dağılmaması. Yük dengelemesi sağlamak ve harcama durumunu düzenlemek enerji kalitesinin arttırılmasında büyük öneme sahiptir.
